Hamas, Tahran’da öldürülen İsmail Haniye’nin yerine Yahya Sinvar’ın hareketin siyasi büro başkanı olarak seçildiğini duyurdu. Hamas’ın önder seçimi İsrail’i öfkelendirdi. İsrail Dışişleri Bakanı İsrael Katz, yaptığı açıklamada, Sinwar’ın yükselişinin Hamas’ı yeryüzünden silmek için bir diğer güçlü neden olduğunu söyledi.
YAHYA SİNVAR KİMDİR?
62 yaşındaki Yahya Sinvar, yaygın olarak Ebu İbrahim ismiyle biliyor.
Sinvar, 1962’de Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus Mülteci Kampı’nda doğdu.Anne ve babası Aşkelonluydu, fakat Filistinlilerin “Nakba” (Felaket) olarak isimlendirdiği olaydan sonra mülteci oldular.
Filistinliler, İsrail’in 1948’de kuruluşunun akabinde çıkan savaşta Filistin’de, cetlerinin topraklarında, kitlesel olarak yerlerinden edilmişti.Sinvar, Han Yunus Erkek Ortaokulu’nda eğitim gördü. Gazze İslam Üniversitesi’nden Arap lisanı alanında lisans derecesi ile mezun oldu.
İLK DEFA 19 YAŞINDA GÖZALTINA ALINDI
Sinvar İsrail’de birinci kere 1982’de, 19 yaşındayken gözaltına alındı. 1985’te tekrar gözaltına alınan Sinvar o periyotta, Hamas’ın geçirdiği felç nedeniyle tekerlekli sandalyede yaşayan kurucusu Pir Ahmed Yasin’in itimadını kazandı.
Tel Aviv’deki Ulusal Güvenlik Araştırmaları Enstitüsü’nden kıdemli araştırmacı Kobi Michael, ikilinin “çok lakin çok yakın” olduklarını söylüyor. Michael’a nazaran 1987’de kurulan Hamas’ın manevî başkanıyla bağlantısı daha sonra Sinvar’a hareket içinde avantaj sağladı.
Sinvar, Hamas kolu El-Mecid’i kurduğunda yalnızca 25 yaşındaydı.
YAŞAMININ BÜYÜK KISMINI HAPİSHANEDE GEÇİRDİ
1988’de Sinvar’ın iki İsrail askerini kaçırıp öldürmeyi planladığı tez edildi. Sinvar tıpkı yıl tutuklandı, İsrail tarafından 12 Filistinliyi öldürmekten hatalı bulundu ve dört defa ömür uzunluğu mahpus cezasına çarptırıldı.
Sinvar, 1988’den 2011’e kadar hayatının büyük kısmını (22 yıldan fazla) İsrail hapishanelerinde geçirdi.
Kendisini mahkumlar ortasında önder olarak konumlandıran Sinvar’ın, onlar ismine cezaevi yetkilileriyle müzakerelerde bulunduğu ve mahkumlar ortasında disiplini sağladığı söyleniyor.
Sinvar mahpusta İsrail gazetelerini okuyarak İbranicesini geliştirdi, bu lisanı akıcı biçimde konuşmaya başladı. Yaari de kendisinin Arapçayı akıcı formda konuşabilmesine rağmen, Sinvar’ın onunla daima İbranice konuşmayı tercih ettiğini söylüyor:
“İbranicesini geliştirmeye çalıştı. Sanırım gardiyanlardan daha uygun İbranice konuşan birinden yararlanmak istiyordu.”
GAZZEYE DÖNDÜĞÜNDE ÖNDER OLDU
Hamas’ın ‘beyni’ olarak tanınan Sinvar 2011 yılında bir mahkum takası muahedesiyle hür bırakıldı. Gazze’ye döndüğünde çabucak başkan olarak kabul edilen Sinvar çok acımasız, agresif ve karizmatik biri olarak tanımlanıyor.
Bu büyük oranda, hayatının uzun yıllarını İsrail hapishanelerinde feda etmesi ve Hamas’ın kurucu bir üyesi olmasının getirdiği itibardan kaynaklanıyordu.
Sinvar, 2013 yılında Hamas’ın Gazze Şeridi’ndeki Siyasi Ofisi’ne seçildi. Üyesi olduğu ofisin 2017’de başına geçti.
Sinvar’ın küçük kardeşi Muhammed de Hamas’ta faal rol oynamaya devam etti.Muhammed İsrail’in birçok suikast teşebbüsünden sağ kurtulduğunu argüman etti.
Hamas, 2014 yılında öldüğünü duyurdu. Fakat medyada 9 yıldır hala hayatta olabileceği, Gazze’de tünellerde saklanan Hamas’ın askeri kanadında etkin olabileceği, hatta 7 Ekim’de düzenlenen taarruzlara katılmış olabileceğine yönelik haberler yayımlandı.
DÜNYA BASININDA DİKKAT ÇEKTİ: İSRAİL’İN BİR NUMARALI HEDEFİ
Hamas’ın lider seçimi bugün dünya gazetelerinin en değerli gündem hususlarından biri oldu. ABD’li New York Times gazetesi Hamas’ın yaptığı tercihle otoriteyi sertlik yanlısı birinin elinde topladığını yazdı.
Sinvar’ın İsrail için uzun süredir ‘Bir numaralı hedef’ olduğunu hatırlatan gazete “İsrail ordusu onu aramaya devam ettiği için Gazze’den ayrılması pek mümkün görünmüyor” tabirini kullandı.
İSRAİL’E MEYDAN OKUMA: HANİYE’Yi ÖLDÜRDÜLER, ARTIK SİNVAR İLE UĞRAŞMAK ZORUNDALAR
İngiliz yayın kuruluşu BBC Haniye’nin öldürülmesinden sonra birçok senaryonun konuşulduğunu lakin yalnızca iki isim öne çıktığını yazdı: Yahya Sinvar ve Muhammed Hasan Derviş.
Hamas’ın Sinvar’ı oybirliği ile seçtiğini yazan BBC, bunu İsrail’e bir meydan okuma olarak kıymetlendirdi. BBC’ye konuşan Hamas’tan bir yetkili “Çözümlere açık esnek bir kişi olan Haniye’yi öldürdüler. Artık Sinvar ve askeri liderlikle uğraşmaları gerekiyor” dedi.
“SİZ MÜZAKERE EDENLERİ ÖLDÜRDÜNMÜZ BİZ DE SİZE MUAHEDEYİ MECBUR KILACAKLARI SEÇTİK”
CNN Haniye’nin yeni misyonuna kuşkuyla yaklaştı ve “Sinvar’ın Hamas’ın siyasi lideri olması, hareket içindeki gücünü pekiştirecek fakat İsrail ile ateşkes ve rehine müzakerelerinde atılacak sonraki adımlar konusunda belirsizlik yaratabilir.” tabirlerini kullandı.
CNN’e konuşan Hamas Siyasi Ofis üyesi Basem Naim, Haniye’nin yerine Sinvar’ın seçilmesinin, “Siz müzakere edenleri öldürmeyi seçtiniz, biz ise sizi muahedeyi imzalamayı mecbur kılacakları seçtik” manasına geldiğini söyledi.
