Milliyet’in orman yangınlarına karşı sürdürülen gayrete takviye vermek ve toplumsal farkındalık oluşturmak hedefiyle belediyeler ve sivil toplum kuruluşları ile el ele vererek başlattığı “Ormanı Temizle Yangınlara Dur De” etkinliklerinin birincisi İzmir’in Urla ilçesinde, ikincisi Manisa’da gerçekleşmişti. Dün de Muğla Marmaris’te Kıyı Ege Belediyeler Birliği ve Milliyet gazetesi iş birliği ile Armutalan Kültür Merkezi’nde Orman Yangınları ile Uğraş Forumu düzenlendi. Kıyı Ege Belediyeler Birliği ve Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras, birlik üyesi belediye liderleri, milletvekilleri, akademisyenler ve sivil toplum kuruluşu temsilcilerinin katıldığı toplantıda orman yangınlarının önlenmesi ve en az ziyanla söndürülebilmesi için yapılması gerekenler masaya yatırıldı.
Toplantıya Muğla Büyükşehir Belediye Lideri Ahmet Aras, Kıyı Ege Belediyeler Birliği’ne üye belediye liderleri, CHP Muğla milletvekilleri Gizem Özcan, Süreyya Öneş Derici ve Cumhur Uzun, Milliyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Özay Şendir, Milliyet yöneticileri, akademisyenler ve sivil toplum kuruluşu temsilcileri katıldı.
Muğla Büyükşehir Belediye Başkanı Ahmet Aras: Kozalaklar dönüştürülebilir
Başkan Aras toplantıda yaptığı konuşmada büyük Marmaris yangınlarına değinerek, “2021’de orman yangılarıyla karılaştık ve büyük deneyim kazandık” dedi. Lider Aras, şöyle konuştu:
“Milliyet gazetesi ‘geleceğimiz yanmasın’ mottosuyla hareket ediyor. Bizler tedbir almak zorundayız. Son çıkan yangınların sebepleri dikkatsizlikten kaynaklanıyor, bazen sabotaj diyoruz. 2021’de Mazı yangınında 18 bin hektar yandı. Yeniden geçen Yatağan’daki yangın arıcılarımızın çalışması esnasında çıktı. Olağan ki istemezler yangın çıksın lakin şuur noksanlığı var. Yol kenarındaki tabela projesine çabucak başlamaları talimatını veriyorum. Yangınların öbür bir sebebi ise güç sınırları. Firmalar bakım maliyetlerine pek katlanmak istemiyorlar. Öncelikle tedbire konusunu gündeme almalıyız. Vatandaşların yangın çıkaracak hiçbir faaliyette bulunmamaları, anız yakmamaları lazım. Ormanları orman köylüsüne zimmetlemek zorundayız. Ormanda biriken kozalak üzere materyalleri geri dönüşüme sokabiliriz. Köylüyü ormana sokmadan biz bu işi çözemeyiz.”
Milliyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Özay Şendir: Ülkeye borcumuz
Konuşmasına, “Türkiye için ne yaptınız sorusunun yanıtlarından bir tanesi; Anadolu’daki köy okullarına Atatürk büstü ve kütüphane götürmekle başlar Milliyet’in tarihi. 1974 Kıbrıs Barış Harekatı’ndan sonra ambargo gelince ‘Ordu millet ele ele’ kampanyasıyla devam eder. Çanakkale Şehitler Abidesi’nde sorun yaşandığında tekrar halkla bir ortaya gelip abidenin tamamlanması üzere bir süreç izledi” kelamlarıyla başlayan Milliyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Özay Şendir şunları söyledi:
“2024 başında arkadaşlarımızla oturduk konuştuk, biz bu sene bu ülkeye olan borcumuzu ödemek için ne yapmalıyız diye. Dedik ki kendi vücut gücümüzü işin içine koyalım gidelim ormanlardaki yangına sebep olan yanıcı tutuşturucu çöpleri temizleyelim. Orada çöpleri temizledik. Bizim arkadaşlarımız geldiler, belediyeden geldiler, halktan geldiler. Sonra dedik ki bu işi Türkiye’nin uzmanlarıyla bir arada, sağ olsun Ahmet Liderimiz da bizi kırmadı, birinci teklifimiz ‘gelelim burada da orman temizleyelim’di. Fakat bugün bulunduğumuz noktaya geldik.”
‘Bize düşen misyonu yapacağız’
Şendir, kelamlarını şöyle sürdürdü: “Türkiye’de şöyle bir durum var, mesela bu ortalar özel okulların kitap fiyatları konuşuluyor, enflasyon tesirindeki özel okul fiyatları konuşuluyor. Biz eğitim konuştuk zannediyoruz lakin bunların hiçbirisi eğitim konuşmak değil. Orman yangınları da biraz bu türlü. Orman yandı, bitti diyoruz pekala önlemek için ne yapıyoruz? Bize düşenleri yapabilmek ve gerçek olanları konuşabilmek için biz bir yola çıktık. Sağ olsun Büyükşehir ve Marmaris Belediyesi ile Kıyı Belediyeler sesimize ses verdi. Gücümüz yettiğince bunu Türkiye’nin her tarafına götüreceğiz. Bir orman yangını her dört saatte bir Hiroşima’ya atılan atom bombası kadar güç açığa çıkarır. Güney Avustralya yangın dairesinin sitesine şöyle bir şey muharrir, ‘Hiçbir yangın hiçbir hava aracıyla yalnızca yukardan su atılarak söndürülemez.’ Yangınlara dair öğrenmemiz gerek çok şey var. Biz gittik yangın mühendisliği eğitimine baktık, Türkiye’de ne eksik diye. Bu haberleri yaptık diye bize kimse ödül vermeyecek yahut koşup Milliyet alalım demeyeceksiniz ancak ülkeye olan borç bizim için bazen böyle ödeniyor.”
Marmaris Belediye Başkanı Acar Ünlü: Ekonomi yandı
Marmaris Belediye Lideri Acar Ünlü de “Yangınlarda son devirde en fazla mağdur olan bölgelerden bir tanesi Marmaris bölgesi. Bu manada da bu toplantının burada yapılması kıymetli. Hem Belediye Liderimiz Ahmet Aras’a hem de Milliyet Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Özay Şendir’e teşekkür ediyorum. Marmaris’te olan yangınlarda her yangında olduğu üzere ağaçlar, hayvanlar, konutlar yandı. Marmaris’te bir de iktisat yandı. Dünyadaki çam balının yüzde 70’i yangınlara kadar Marmaris’te yapılıyordu. Yangınlardan sonra hem bir iktisat hem de yüzyıllardan beri dededen babaya, oğula, toruna geçen bir bilgi birikimi yandı. Tahminen arıcılarımızın bir kısmı, ormanların bir daha yerine gelmesine kadar bu işlerden vazgeçecekler. Buna dikkat çekilmeli ve ekstra bir çalışma yapmamız gerekiyor” diye konuştu.
PROF. DR. NEYİŞÇİ ÖNLEMLERİ ANLATTI:
Yanıcılar temizlenmeli, rüzgarın suratı kesilmeli
Yangın Ekolojisi Uzmanı Prof. Dr. Tuncay Neyişçi, orman yangınlarını tedbire usullerinden bahsederek, şunları söyledi: “Ormanlarımızı rüzgarın tesirinden koruyabilirsek yahut rüzgarın suratını düşürecek önlemler alırsak, yangının büyümesi engellenir. Ormanlarımızı ince kuru yanıcılardan başlayarak temizler ve zıt dikilmiş sertlik perdeleriyle rüzgarın ormana girmesini engelleyebiliriz. Antalya’daki portakal bahçelerinin çevresi bunlarla çevrilidir. Yamaçlarda belli aralıklara servi ağaçları dikerseniz yangının ilerlemesine mani olunur. Helikopterden atılacak sular bu servilerin üzerine indiği vakit bilhassa bir yangında güç yanarlar. Yangın riskinin düşük olduğu yerlerde ise tecrübe ve güvenlik altında yanıcı unsurları yakarak ormanlar korunabilir. Marmaris Adası’ndaki yol üzerinde Türkiye’nin dört büyük yangını çıktı. Oradan giderken bakın yol kenarına, orman yangınlarına dikkat çekmek için kaç tabela var? Yangın mevsiminden evvel yol kenarı kesinlikle temizlenmeli. Helikopter ve uçaklar da yangın düşük enerjiliyken tesirli araçlardır.” Neyişçi, “Orman yangınından sonra ormana bir yıl talih verin kendi kendini yeniler. Fidanları çabucak gidip dikmeyin, bu yangının kendisi kadar ziyan verir” tabirlerini kullandı.
CHP’Lİ VEKİLLER: Konu siyaset üstü, iş birliği şart
CHP Muğla Milletvekili Gizem Özcan: Yangın siyaset üstü ve bilim insanları ışığında kıymetlendirilmesi gereken bir husus. Orman Genel Müdürlüğü’nün ne yazık ki bu mevzuda önemli eksikliklerin olduğunu tespit ettik. Orada emek veren gece gündüz uyumadan uğraş eden dostlarımızı bir kenara koyuyoruz. Lakin bu grupların ve filoların güçlendirilmesi teknik manada alt yapının güçlendirilmesi gerekli.
CHP Muğla Milletvekili Süreyya Öneş Derici: Önümüzdeki günlerde gerek iklim olarak gerekse coğrafik pozisyonumuz sebebiyle maalesef bu sorunu daha çok yaşacağımızı biliyoruz. Burada söylenmesi gereken şey iş birliği. Gerek iktidar, mahallî yönetimler gerekse vatandaşlar, herkesin bu işin ne kadar siyaset üstü, beşere ve yaşama dair olduğunu fark etmesiyle çözümlenebileceğini düşünüyorum.
CHP Muğla Milletvekili Cumhur Uzun: Orman yangınlarında çok daha fazla derin bir ıstırap içinde oluyoruz. ‘Ormanlarımız yanmasın, geleceğimiz kararmasın’ tabirini çok derin ve manalı olduğunu düşünüyorum. Bilhassa geleciğimizin kararmaması için ormanlarımızın yanmaması için yapılabilecek şeyler var.